Miasto historią stoi („Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Skarżysku-Kamiennej. Z dziejów regionu i miasta”)

Piotr Kardyś

("Projektor" - 6/2014)

Właściwie normą stało się informowanie o publikacjach wydawanych przez skarżyski oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego. Podobnie bowiem, jak miało to miejsce przez ostatnie cztery lata, również tej jesieni do rąk czytelników trafił 5 tom Rocznika „Z dziejów regionu i miasta”. Periodyku o wszelkich znamionach naukowości, tak w zakresie tematyki publikowanych tekstów, jak i ich „obróbki” redakcyjnej.

 

Zresztą ewentualne początkowe wątpliwości, co do wartości merytorycznej rozwiewają informacje zawarte na stronie informacyjnej, dotyczące Rady Naukowej i recenzentów (w tym konkretnym przypadku trzech samodzielnych pracowników nauki). Nowością w stosunku do poprzednich tomów jest pełne tłumaczenie tytułu i podtytułu na język angielski, co zapewne należy rozumieć, jako dążenie do zaistnienia w międzynarodowych bazach cyfrowych czasopism humanistycznych.

Przechodząc do omówienia zawartości, na którą składają się artykuły, materiały źródłowe, recenzje, sprawozdania i omówienia, kronika, polemiki i dyskusje, trzeba zauważyć, iż jest to model klasyczny dla polskich periodyków o tematyce historycznej. Zainteresowani mogą zapoznać się z omówieniem działalności militarnej księcia krakowsko-sandomierskiego i sieradzkiego Leszka Czarnego w latach 1279-1288; postacią Stanisława Szydłowieckiego, twórcy potęgi Szydłowieckich, którego biogramów dłuższych niż kilka zdań poszukiwalibyśmy dotychczas bezskutecznie; rodziną Broel-Platerów z Białaczowa i jej związkach z Bliżynem; zbrodniami funkcjonariuszy Hasag-u w Skarżysku w świetle akt procesowych konkretnego członka SS; wreszcie o 90. latach działalności Archiwum Państwowego w Kielcach na rzecz szeroko rozumianego regionu świętokrzyskiego.

W dziale materiały opublikowano inwentarz wsi Nieświn i poddanych ze wsi Paruchy z 1745 roku (opoczyńskie), akta dochodzenia urzędów carskich w sprawie pomnika powstańców styczniowych na terenie odlewni Witwickiego w Kamiennej, wykaz zatrudnianych na jednym z werków Hasag-u w Skarżysku w latach 1940-1943, o pomocy więźniom tegoż Hasag-u ze strony Zofii i Feliksa Przypkowskich, egzekucji w kopalni „Karier” w Skarżysku Kościelnym. Równie ciekawy jest dział recenzji z mocno krytycznymi omówieniami i polemika dwójki kieleckich uczonych na temat Fabryki Odlewów Żelaznych „Neptun” w Końskich.

Całość zaopatrzona została w streszczenia w języku angielskim i dwujęzyczny spis treści. Jak widać z przedstawienia problematyki, poruszane spektrum zagadnień i zakres terytorialny są wcale szerokie, a redaktorom i wydawcom przyświeca zapewne znana maksyma, iż w kropli wody, jak w soczewce, skupiają się fragmenty „małej” i „wielkiej” historii. Z całą pewnością na przykładzie omawianego periodyku możemy obserwować rozwój lokalnego (regionalnego) środowiska historycznego, którego aktywność wydawniczą należy docenić i wyróżnić w skali nie tylko regionu świętokrzyskiego.

„Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Skarżysku-Kamiennej. Z dziejów regionu i miasta”, nr 5/2014, Wyd. PTH o. Skarżysko-Kamienna.